Büyümede Performans Kaybı Görülebilir

2Ç22'de GSYH büyümesi %7.6 ile %8.2 civarındaki büyüme beklentimizin altında ancak %7.5 civarındaki piyasa beklentisine yakın şekilde gerçekleşirken çeyreksel büyüme %0.7'den %2.1'e hızlanma gösterdi. Nominal GSYH ise 4 çeyrek toplam bazda 8.4 trilyon TL'den (798 milyar dolar) 10.2 trilyon TL'ye (828 milyar dolar) yükseldi.  İkinci çeyrekte özel tüketim büyümesi %22.5 olurken bu oran geçen senenin aynı ayındaki %24.2'lik büyümenin yarattığı baz etkisine rağmen bu kadar kuvvetli gerçekleşti. Dayanıklı mal tüketimi %22.5 büyürken hizmet tüketimi %36.9 büyüdü. Açıklanan tüketim büyümesi ikinci çeyrek sonunda yıllık %78.62'ye çıkan enflasyonun teyiti niteliğinde. İkinci çeyrekte yatırım harcamaları geçen senenin aynı ayına göre %4.7 büyürken bu artış %17.8 büyüyen makina ve techizat yatırımları ile %14.0 büyüyen diğer aktif yatırımlarından kaynaklandı; inşaat yatırımları %10.85 daraldı. Dış talebin katkısı büyümeye kuvvetli şekilde devam etse de %16.4'lük ihracat artışına karşılık %5.8'lik ithalat artışının büyümeye katkısı son 4 çeyrektir devam ettirdiği düşüşünü ikinci çeyrekte de sürdürdü. Üretim yöntemiyle GSYH verilerinde tarımdaki %2.9'luk daralmanın yanı sıra finans ve sigortacılık faaliyetlerindek %26.6'lık büyüme dikkat çekerken gelir yöntemiyle GSYH verileri işgücü ödemelerine katma değerden ayrılan payın geçen senenin aynı ayındaki %32.6'dan %25.4'e geriledi. Öte yandan sermayenin katma değerden aldığı payı temsil eden net işletme artığı/karma gelirin katma değer içindeki payı ise %49,2'den %54,0'e yükseldi. Yılın ikinci yarısında işletme karlarındaki artışın yavaşladığını, tüketim kaynaklı büyümenin devam ettiğini ancak yatırımların ve ihracatın ivme kaybettiğini görebiliriz. Bu da yılın tamamına dair büyümenin geçen yıl kaydedilen %11.0 seviyesinden %5.0'e gerilemesine neden olabilir.